Videoane som ein finn via denne sida er for det meste basert på bidrag frå folk i Masfjorden i samband med videodugnaden som 17. mai-komitéane inviterte til. Responsen på invitasjonen vart overveldande, og vi har eit inntrykk av at folk har hatt det kjekt med å lage til innslaga sine. Dessverre har det ikkje vore mogleg å bruke kvart einaste av dei flotte innslaga vi har fått, men vi er like takksame for dei alle, og vil på denne måten få takke kvar einskild for det som er blitt delt med oss.
Men ein person må takkast særskilt : Magne Sleire. Øvst oppe på sida her ligg ein film som han har sett saman for oss av meir enn 200 innkomne innslag frå folk i Masfjorden, til eit heilskapleg resultat som vi alle kan glede oss over. «Det vart slik det vart, det var ikkje tid til meir» seier Magne om filmen han har laga til. «Vi kjenner ingen som kunne gjort det betre,» er svaret vi kan gi han.
Nedre delen av desse sida er laga som ein slags kommode med mange skuffer. Du ser alle skuffene under denne teksten. ( Kan hende må du bla deg litt nedover på sida for å få auge på dei alle. ) Utanpå kvar skuffe står det kva som er inne i henne. Du opnar skuffa ved å peike og klikke på den vesle haka til høgre på skuffa. Velkomen til å ta ein titt! Vi vonar du vil ha glede av det du finn der.
Vil du sjå innhaldet i full skjermstorleik, peikar og klikkar du på merket til venstre for der det står «vimeo«.
Når du har sett på innhaldet – i nokre av skuffene er det nye skuffer inne i dei også – lukkar du skuffene ved å peike og klikke ein gong til på den same haka.
Ordførar Karstein Totland heiser flagget og held tale for dagen
Malena Matre (101 år då) siterer eit dikt om 17. mai, som ho skreiv i 1952
Alf Strand les sitt eige dikt «17. mai 2020»
17. mai 2020
Flaggstonga står ikkje naken
slik ho gjorde
for 80 år sidan
Likevel får me ikkje
samlast tett i tett
rundt det trefarga symbolet
ikkje handhelsa kvarandre
med det eldgamle
til lukke med dagen
ikkje gle oss over
jublande barnetog
eller glade born
med spor av is og pølser
på hake og skjortebryst
Men i tankane
er me der,
er me saman
i den nyutsprotne maidagen
og legg i vørdnad og takksemd
blomar ned
til minne om
dei me miste
i kamp mot
ein overlegen fiende
«Vi er så få her i landet»
No er fienden usynleg
men langt frå ufarleg,
hindrar oss i å treffast
redde for kvarandre
Men om me sit åleine
står me saman
Ein einskild kornett spelar opp
flaggfanfare
duken faldar seg ut i brisen
Fleire stemmer fell inn,
dei kjære gamle songane
dei som held oss saman
som bindersen i jakkeslaget
Me rettar ryggen
og takketanken flyg
«Hver fallen er bror og venn»
Me står saman
Ein gong skal me vinna
Me veit
kva me har mist
Me veit
kva me har
Alf Strand
Tidlegare sokneprest Tone Marit Håland Dyrkolbotn sender oss si 17. mai-helsing
Gudsteneste frå kyrkjene i Masfjorden
Nedlegging av kransar på Frøyset kyrkjegard
Desse vert minna ved denne seremonien :
Ole Johan Sleire
Ole Johan Sleire, f. 20. desember 1917, var i Marinen i 1940 og drog til England. Han var kvartermester ombord i fregatten «ESKDALE» og vart drepen av ein granatsplint under artellerikamp med tyske sjøstridskrefter, utanfor Dieppe ved Den engelske kanalen, 12. desember 1942.
Birger H. Wergeland
Birger H. Wergeland var med i kampane i 1940. Han vart arrestert 16. januar 1942 og sendt i fangenskap til Tyskland. Han døydde 28. mai 1943 i Schildberg.
Om han er med på dette biletet, veit ein ikkje.
Foto: Digitalt Museum
Dette er dikta som vart lesne :
Tung tids tale
Det heiter ikkje: eg – no lenger.
Heretter heiter det: vi.
Eig du lykka så er ho ikkje lenger
berre di.
Alt det som bror din kan ta imot
av lykka di, må du gi.
Alt du kan løfte av børa til bror din,
må du ta på deg.
Det er mange ikring deg som frys,
ver du eit bål, strål varme ifrå deg!
Hender finn hender, herd stør herd,
barm slår varmt imot barm.
Det hjelper da litt, nokre få forfrosne
at du er varm!
Haldis Moren Vesaas
Gamal visdom
Å leva berre for seg sjølv
er armods liv å leva.
Å gjeva av si overflod
det er ikkje å gjeva.
Trygg er kvar den som feste finn.
Kvar fugl vil søkje reiret.
Å vera til er mykje, men
å høyre til, er meire.
Jan-Magnus Bruheim
his space for describing your block.
Nedlegging av kransar på Sandnes kyrkjegard
Desse vert minna ved denne seremonien
Støtta på kyrkjegarden…
… er til minne om dei masfjordingane som fall under andre verdskrigen.
Støtta utanfor kyrkjegarden…
… er til minne om dei masfjordingane som døydde i krigshandlingar i krigane med Sverige og England i 1808 – 1814.
Dikta som vart lesne under seremonien
Utdrag frå «I dag står flaggstangen naken»
av Nordahl Grieg
Langsomt ble landet vårt eget,
med grøde av hav og jord,
og slitet skapte en ømhet
en svakhet for liv som gror.
Vi fulgte ikke med tiden,
vi bygde på fred, som i tross,
og de hvis dåd er ruiner
har grunn til å håne oss.
Her skal vi minnes de døde
som ga sitt liv for vår fred,
soldaten i blod på sneen,
sjømannen som gikk ned.
Vi er så få her i landet,
hver falden er bror og ven.
Vi har de døde med oss
den dag vi kommer igjen.
17. mai 1940 vart dette diktet lese på radio frå NRK i Tromsø, av Nordahl Grieg sjølv.
Utdrag frå «Ja vi elsker»
Hårde tider har vi døjet,
blev tilsidst forstødt;
men i værste nød blåøjet
frihed ble oss født.
Det gav faderkraft at bære
hungersnød og krig,
det gav døden selv sin ære –
og det gav forlig.
Ja, vi elsker dette landet,
som det stiger frem
furet, vejrbitt over vandet,
med de tusen hjem.
Og som fædres kamp har hævet
det af nød til sejr,
også vi, når det blir krævet,
for dets fred slår lejr.
Bjørnstjerne Bjørnson
Nedlegging av kransar på Solheim kyrkjegard
Desse vert minna ved denne seremonien :
Torgeir Stordal
Torgeir Stordal budde på fjellgarden i Stordalen. Om kvelden 3. mai fekk dei norske Bjørn West-styrkane ordre frå London om å stoppa krigshandlingane i Matrefjella. Dei norske styrkane evakuerte Stordalen.
Den 76 år gamle bonden i Stordalen Torgeir Stordal var for skrøpeleg til følgje med Bjørn West innover fjellet. Han vart gøymd oppe i ei ur. To dagar seinare våga Torgeir Stordal seg ned på garden att for å sjå til dyra. Han vart overraska av ein tysk patrulje. Dei skaut Torgeir Stordal, og sette fyr på huset.
Meir informasjon om lagnaden til Torgeir Stordal finn ein ved å peike og klikke her.
Russiske krigsfangar
I 1942 kom tyskarane til Matre med 200 russiske krigsfangar og 30 fangevaktarar.
Det vart bygd tre brakker til dei russiske krigsfangane. Fire av krigsfangane vart drepne av tyskarane, og dei er i dag gravlagde under ein stor stein på Solheim kyrkjegard.
Dette diktet vart lese under seremonien
«Aust-Vågøy»
De brente våre gårder.
De drepte våre menn.
Lå våre hjerter hamre
det om og om igjen.
La våre hjerter hugge
med harde, vonde slag:
De brente våre gårder.
De gjorde det i dag.
De brente våre gårder.
De drepte våre menn.
Bak hver som gikk i døden.
Står tusener igjen.
Står tusen andre samlet
I steil og naken tross.
Å, døde kamerater,
De kuer aldri oss.
Inger Hagerup
Her kjem ei helsing på dagen frå barnehagane våre
Sandnes skule har også laga ei lita helsing til oss
Musikken som er nytta i denne videoen, er BlimE-dansen. BlimE er produsert av NRK super.
Komponist: Stina Talling/Magnus Clausen/Hanne Mjøen/Anders Nilsen/André Jensen
Tekstforfattar: Stina Talling/Magnus Clausen/Hanne Mjøen
(P) Sony Music Entertainment Norway AS